W niedzielę, 12 lipca, odbywają się w Chełmie uroczystości upamiętniające rocznicę „krwawej niedzieli na Wołyniu”. Zaczną się od mszy św. w bazylice na Górce w intencji ofiar, a potem uczestnicy złożą kwiaty przy pomniku Piety Wołyńskiej.
Członkowie Stowarzyszenia „Pamięć i Nadzieja” , jak co roku, uroczyście obchodzą rocznicę wydarzeń 11 lipca 1943 roku czyli tzw. “krwawej niedzieli na Wołyniu”. W ten sposób pragną “ocalić męczeństwo kresowian od zapomnienia”. Przywołują przy tym słowa ks. Tadeusza Isakowicza Zaleskiego, który podczas odsłonięcia Krzyża Wołyńskiego w 2009 roku powiedział:
… tym ludziom chciano zadać podwójną śmierć; pierwszy raz mordując ich okrutnie, a drugi skazując na śmierć zapomnienia….
W niedzielę, 12 lipca, o godz. 9.00, w bazylice NNMP w Chełmie zostanie odprawiona msza św. w intencji polskich ofiar ukraińskiego ludobójstwa na Wołyniu. Po mszy uczestnicy uroczystości przejdą na skwer im. 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, gdzie około godz. 11.00, złożą kwiaty przy pomniku Piety Wołyńskiej.
W tym roku przypada 77. rocznica „krwawej niedzieli na Wołyniu”. W niedzielę, 11 lipca 1943 roku, ukraińscy nacjonaliści spod znaku OUN-UPA zaatakowali w jednym czasie około 100 polskich wsi. Nie oszczędzano nikogo, a zbrodnie nierzadko były dokonywane ze szczególnym okrucieństwem. Ataki były kontynuowane w dniach następnych. W całym lipcu 1943 roku celem napadów stało się ponad 500 wsi i osad, zamordowanych zostało około 10-11 tysięcy Polaków.
W 2008 roku, z inicjatywy ośmiu organizacji kombatanckich i kresowych, powołano w Chełmie Stowarzyszenie „Pamięć i Nadzieja”. Jego celem jest m.in. “podtrzymywanie ogólnonarodowej pamięci o tragicznych wydarzeniach szczególnie na Wołyniu w roku 1943”.
To z inicjatywy tej organizacji w 2009 roku na cmentarzu komunalnym w Chełmie stanął Krzyż Wołyński jako symboliczna mogiła pomordowanych. Z kolei w 2011 roku, również staraniem Stowarzyszenia, został odsłonięty w Chełmie pomnik „Pieta Wołyńska” wzniesiony “ku czci Polaków, ofiar ludobójstwa ukraińskich nacjonalistów na kresach wschodnich II Rzeczpospolitej w latach 1943 – 1945”. Przedstawia kobietę trzymającą w ramionach martwe dziecko. Na cokole widnieje napis:
Jeśli my zapomnimy o Nich, Ty Boże zapomnij o nas.
***
W piątek, 10 lipca, przy tym samym pomniku wołyńską rocznicę świętowały władze miasta i politycy PiS. Wicepremier Jacek Sasin zapowiedział powołanie w Chełmie dwóch nowych instytucji: Instytutu Prawdy i Pojednania oraz Muzeum Ofiar Wołynia.