Zniknęło srebrne antepedium z chełmskiej bazyliki na Górce. W tym tygodniu zostało zdemontowane i oddane do renowacji.
Informowaliśmy niedawno o planach Sanktuarium Maryjnego na Górze Chełmskiej, by w tym roku oddać w ręce konserwatorów srebrne antepedium zdobiące ołtarz świątyni.
Zasłona mensy ołtarza przedstawia króla Jana Kazimierza, który składa hołd Matce Bożej Chełmskiej po zwycięskiej bitwie pod Beresteczkiem.
Zasłona mensy ołtarza przedstawia króla Jana Kazimierza, który składa hołd Matce Bożej Chełmskiej po zwycięskiej bitwie pod Beresteczkiem.
Tak więc okazja po temu jest okrągła, bo w tym roku mija 370. rocznica tego triumfu oręża polskiego. A cudowna ikona Matki Bożej Chełmskiej miała w nim swój udział. Świadczy o tym opis na antepedium:
Zwycięstwo sławnej cudami w swoim obozie Maryi pod Beresteczkiem, gdzie najjaśniejszy Jan Kazimierz, król Polaków, w obecności tego świętego obrazu, obrawszy hasło: “Najświętsza Marya Chełmska”, zwycięskim polskim orężem zniszczył sprzysiężony związek zbuntowanych Kozaków ze Scytami przeciw Państwu roku Pańskiego 1651- 10 czerwca.
Antepedium to dzieło gdańskiego złotnika W. Jöde. Powstało w latach 1720-1750. Jego wykonanie zlecili Ojcowie Bazylianie, ówcześni kustosze sanktuarium. Chcieli w ten sposób uczcić stulecie bitwy.
W 1874 roku antepedium zostało wywiezione do Rosji. Jak cennym było zabytkiem świadczy fakt, że zostało zwrócone na mocy traktatu ryskiego. Prezydent Rzeczpospolitej Stanisław Wojciechowski przywiózł je do chełmskiej katedry 4 września 1923 r.
Na początku II wojny światowej zabytek zabezpieczono i zakopano w ziemi, gdzie przeleżał do zakończenia okupacji. Taki sposób ukrycia nie przysłużył się dziełu. Srebrna blacha w wielu miejscach poczerniała lub skorodowała i pogięła się. Do gruntownej konserwacji dzieło trafiło dopiero w 1992 roku.
Teraz konserwatorzy ponownie odnowią je i zabezpieczą przed upływem czasu. Do bazyliki wróci w lipcu.
