Już w przyszłym roku podziemia bazyliki NMP w Chełmie będą udostępnione dla turystów (od strony pałacu biskupów). Wcześniej jednak – w trakcie Nocy Kultury (26 sierpnia), chełmianie będą mogli podziwiać wizualizację ostatnich odkryć.

Żeby było to możliwe, zespół archeologów pod kierownictwem Stanisława Gołuba, wkrótce zajmie się konserwacją odkrytych elementów stałych m.in. obitą tkaniną trumny biskupa unickiego z inicjałami AP z XVIII wieku. Przypomnijmy. Pod posadzkami Bazyliki odnaleziono pozostałości XIII wiecznej cerkwi oraz XVI-wieczne groby. Zostali w nich pochowani duchowni i świeccy prawosławni i grekokatolicy. Odkryto także kamień z transkrypcją, umieszczoną w narteksie, czyli w krytym przedsionku świątyni z XII wieku, ufundowanej przez króla Daniela. Na kamieniu jest wyryty napis w języku staro-cerkiewno-słowiańskim:

„Tu leży sługa Boży Teodor Seliwanov z Chełma 1596 rok”

Prace trwają również na Wysokiej Górce – miejscu doskonale znanym turystom. To właśnie tutaj odkryto “chełmski akropol” – pozostałości zamku króla Daniela Romanowicza z XIII wieku. Teraz archeolodzy chcą pochylić się nad koncepcją dotyczącą topografii tego zespołu rezydencjalno-sakralnego. Dokładnie zrozumieć, czym jest odkryta budowla.

Efekt prac archeologicznych na Górze Chełmskiej wskazuje, że nie ma takiego drugiego miejsca w tej części Europy. Nie brakuje też sensacji archeologicznych. Jest ich na tyle dużo, że nie jesteśmy w stanie sobie poradzić z ich odpowiednim zinterpretowaniem – mówił prof. Andrzej Buko, Dyrektor Instytutu Archeologii i Etnologii PAN.