– Budżet Obywatelski w Chełmie to oczywisty sukces szeroko pojmowanego społeczeństwa obywatelskiego. Jest to znakomity przykład dobrej współpracy ruchów społecznych i samorządu w zakresie zarządzania gminą – komentują członkowie Stowarzyszenia “Inicjatywa Obywatelska Nasz Chełm”. W ostatnich dniach opublikowali specjalny raport podsumowujący BO w latach 2014 – 2015. 

Raport powstał w oparciu o analizę dostępnych dokumentów, badanie ankietowe oraz pamięć ludzi czynnie zaangażowanych w przygotowanie inicjatywy uchwałodawczej dzięki, której radni mogli zająć się sprawą wprowadzenia BO w Chełmie. Celem jego opracowania jest weryfikacja czy wszystkie założenia BO są realizowane w Chełmie.

Znikoma wiedza chełmian 

Według “Naszego Chełma” praktyka realizacji Budżetu Obywatelskiego przedstawia wiele do życzenia. – Z przeprowadzonych przez nas badań, w którym nie wypowiedzieli się pracownicy Urzędu Miasta, wynika, że mieszkańcy dostrzegli cały szereg uchybień wobec regulaminu obowiązującego regulaminu – czytamy w opublikowanym raporcie. Główne uwagi tyczą się kwestii związanych ze sposobem informowania mieszkańców na temat budżetu – 1/3 z nich nie posiada żadnej wiedzy, a 42% posiada wiedzę znikomą. Pomimo to, dostrzegli wartość BO jako narzędzia rozwiązywania lokalnych problemów. Opowiadają się także za podwyższeniem kwoty przeznaczonej na BO do 4 mln złotych oraz zmianą sposobu podziału puli. Proponują podział na dziesięć części, co odpowiada obszarom Rad Osiedli, a nie jak dotychczas – okręgom wyborczym do Rady Miasta. Postulat ten popiera 64% ankietowanych.

Chełmianie oczekują także udostępnienia nowoczesnych form głosowania na projekty, przede wszystkim możliwość glosowania poprzez internet. – Wiele do życzenia przedstawia przejrzystość stosowanych procedur. Dotyczy to zwłaszcza etapu opiniowania wniosków składanych przez mieszkańców oraz wyłaniania projektów do realizacji z powstałych oszczędności. W tym przypadku ewidentnie brakuje zaangażowania w prace nad kolejnymi etapami BO ludzi niezwiązanych z samorządem, na przykład przedstawicieli NGO – komentuje “Nasz Chełm”.

Regulamin do zmiany

Autorzy raportu wskazują, że wiele z ujawnionych problemów rozwiązać można w oparciu o dzisiaj istniejący regulamin BO. Dotyczy to na przykład sprawa podwyższenia kwoty przeznaczanej dorocznie na BO. Inne jednak wymagają odważnych kroków zmierzających do zmian nie tylko w obowiązującym regulaminie. Na czoło wysuwają się tutaj kwestie realizacji przez UM Chełm zamówień publicznych, czy zakres działań obejmowanych przez konkursy dla organizacji pozarządowych.

Pozytywnym rozwiązaniem byłoby także powołanie Rady Budżetu Obywatelskiego – ciała, które będzie sprawować stały nadzór społeczny nad realizacją procesu opiniowania projektów. Monitorując realizację zadań miałaby zadbać o upublicznianie informacji dot. przetargów oraz doboru zadań wynikających z oszczędności w danym rejonie.