Muzeum Archeologiczne i Rezerwat “Krzemionki” od lat czynią starania o nominację do grona obiektów znajdujących się na liście UNESCO. Jeszcze w 1994 roku uzyskały status Pomnika Historii,a od 1995 roku są również rezerwatem przyrodniczym. – Inne ośrodki mogą starać się o uznanie, w takim razie dlaczego Chełm nie mógłby spróbować ze swoimi podziemiami? Celujmy w UNESCO – pisze do nas czytelnik Andrzej.
“Nie podziemia, a kopalnia kredy”
Jak zaznacza Elżbieta Bajkiewicz – Kaliszczuk, dyrektor Wydziału Kultury, Sportu i Turystyki UM Chełm, na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości, obiektów objętych szczególną ochroną międzynarodowej organizacji UNESCO, zamieszczane są obiekty, które uznane zostały wcześniej jako Pomniki Historii. Urząd Miasta Chełm, jako właściciel, podjął już działania mające na celu spełnienie kryteriów, pozwalających zgłosić Zabytkowe „Kopalnie” Kredy w Chełmie jako Pomnik Historii. Warto też wspomnieć, że używanie potocznej nazwy „podziemia” w stosunku do tego obiektu są formą niewłaściwą. Chełmskie Podziemia Kredowe „Labirynt” w Chełmie to nazwa spółki, która na podstawie umowy wynajmu prowadzi szeroko pojętą działalność turystyczną w tym obiekcie. – Nazywanie tego obiektu archeologicznego jako „podziemia kredowe” nie oddaje wyjątkowego charakteru, jakim w rzeczywistości on jest. Dlatego też w ramach podjętych działań promocyjnych i dokumentacyjnych, właściwa nazwa dla tego obiektu to Zabytkowe „Kopalnie” Kredy w Chełmie – dodaje dyrektor. Wskazuje również, że określenie „podziemia”, nie jest niczym wyjątkowym, gdyż jest wiele i różnego typu podziemi, które znajdują się w dziesiątkach miast na terenie naszego kraju. Dlatego też od 2011 roku popularyzowana jest nazwa Zabytkowe „Kopalnie” Kredy w Chełmie, między innymi na potrzeby przeprowadzenia procedury uznania tego obiektu za Pomnik Historii.
Specjalny zespół ekspertów przy Agacie Fisz
Najstarsze podziemia kredowe pod Górką Chełmską
Jak wcześniej informowaliśmy, miasto podjęło działania mające na celu systematyczne tworzenie Parku Historyczno – Archeologicznego (rezerwatu) w miejscu dawnego Zespołu Rezydencjonalno – Sakralnego z XIII wieku – na Górze Chełmskiej. Pierwsze elementy rezerwatu już zostały utworzone i są udostępniane dla celów turystycznych. Są to obiekty o wyjątkowym znaczeniu, ukazujące przeszłość wschodniej Polski i pogranicza. Według podań źródłowych najstarsze podziemne kredowe korytarze znajdują się właśnie pod Górą Chełmską. Zespół ten może utworzyć unikatowy kompleks urbanistyczny powiązany z niepowtarzalną architekturą trzynastowiecznych wyrobisk kredowych. Biorąc pod uwagę wyjątkowość tej części Chełma, chcielibyśmy ubiegać się dla niej o status pomnika historii wraz z pozostałościami trzynastowiecznych kamiennych budowli, którą stanowi unikatowa średniowieczna rezydencja królewska w Chełmie. Należy podkreślić, że wraz z wieżą w Stołpiu i pozostałościami wieży w Bieławinie stanowią wyjątkowy średniowieczny zespół architektoniczny w tej części Europy.
