Komitet na rzecz ratowania zabytków cmentarza parafialnego w Wojsławicach od czerwca remontuje nagrobki w ramach projektu „Ocalmy od zapomnienia zabytki na cmentarzu w Wojsławicach”. Celem jest odrestaurowanie dziesięciu zabytkowych historycznych nagrobków.

Są to nagrobki osób, które wniosły duży wkład w rozwój Wojsławic: żołnierze, lekarze, duchowni, nauczyciele, wychowawcy. – Nagrobki te, oprócz upamiętnienia osób spoczywających na cmentarzu, są także dziełem sztuki. Z upływem lat straciły swoją świetność, dlatego koniecznym staje się odrestaurowanie ich – wyjaśnia Marian Lackowski, prezes Stowarzyszenia Miłosników Wojsławic, które jest wnioskodawcą projektu.

Wojsławice znajdują się na granicy trzech odmiennych przestrzeni, na rozdrożu trzech różnych światów. Jest punktem styku trzech religii: katolickiej, prawosławnej i żydowskiej. Różne kultury ścierały się tu na przestrzeni wieków, jednak z czasem kultura, tradycje zanikły, a społeczeństwo zapomina o wielokulturowej historii Wojsławic. Cmentarz w Wojsławicach jest swoistym wielokulturowym pomnikiem. Realizacja projektu przyczynia się do wzrostu świadomości narodowej mieszkańców gminy i regionu, ze szczególnym uwzględnieniem młodego pokolenia. Ważne, by pamięć o dobytku historycznym Wojsławic nie zgasła – tłumaczy Urszula Błaziak, przewodnicząca grupy nieformalnej będącej realizatorem projektu. Projekt pozwoli uratować zabytkowe nagrobki, a także ocali od zapomnienia niezwykłe postaci, bohaterów związanych z Wojsławicami – dodaje.

Projekt realizowany jest do końca września. Do tej pory udało się odrestaurować dwa grekokatolickie nagrobki, trzy prawosławne, które były całkowicie zniszczone, w tym jedyny metalowy skrzyniowy nagrobek, który odremontowano w całości. Odnowiono dwie ukraińskie mogiły ziemne, pochodzące z końca XIX w. oraz cztery polskie nagrobki, w tym mogiłę Jana Krystyjańczuka, autora książki „Przeklęci dziedzice”. Prace cały czas trwają.

Stowarzyszenie Miłośników Wojsławic wraz z wolontariuszami i sympatykami planuje w przyszłości, w miarę finansowych możliwości, odnowić jak najwięcej zabytkowych nagrobków.

Warto również dodać, iż w ostatnich dniach Wojsławice odwiedzili przedstawiciele Biura Rabina Warszawskiej Żydowskiej Gminy Wyznaniowej. Przy pomocy specjalistycznych urządzeń potwierdzono relacje świadków, iż w Wojsławicach znajduje się miejsce zbiorowej mogiły 6 x 8 m, gdzie zasypano zwłoki 66 zamordowanych w 1944 r. osób, w tym 20 dzieci. Podobnie w Uchaniach znaleziono zbiorową mogiłę 44 ofiar II wojny światowej.

Urszula Błaziak