O Gdyni wie każdy, a o chełmskim „Nowym Mieście”…  już tylko nieliczni. Miasto chce to zmienić i wypromować historyczną dzielnicę Chełma.

Chełmski samorząd rozważa promocję osiedla „Dyrekcja” jako kolejnej atrakcji turystycznej. Na razie prowadzone są pierwsze rozmowy w tej sprawie. Władze miasta chciałyby, aby historia tej niezwykłej dzielnicy znalazła swoje odbicie w filmie dokumentalnym.

– Od kilku lat niemal we wszystkich działaniach promocyjnych staramy się wspominać o „Dyrekcji”. Malowniczo położona dzielnica jest bowiem jednym ze skarbów naszego miasta – mówi prezydent Agata Fisz – Przynosi to już efekty, gdyż coraz więcej turystów tam zagląda i pyta o historię budowy osiedla.

Plany dotyczące realizacji filmu są dopiero na etapie wstępnych uzgodnień. Póki co, nie ma też założeń co do kosztów.

Przypomnijmy,

że w 1927 r. zapadła decyzja o przeniesieniu do Chełma siedziby Okręgowej Dyrekcji Kolei – stąd wzięła się  popularna nazwa dzielnicy. Oficjalnie dzielnicę nazwano „Nowe Miasto” i według planów przygotowanych przez Adama Kuncewicza i Adama Paprockiego, była przeznaczona dla 50 tysięcy ludzi. Inwestycja była porównywalna do budowy Gdyni. Całość stanowiła nowatorskie, kompleksowe założenie miejskie.

Plan zakładał budowę m.in. ponad 150 budynków mieszkalnych, monumentalnego gmachu dla władz kolejowych, ale także obiektów sportowych i handlowych. Część dzielnicy miała zostać przeznaczona na zabudowę indywidualną, prywatną lub w ramach spółdzielni mieszkaniowych.

Budowa ruszyła w 1928 r. i niestety dosyć szybko przerwał ją kryzys gospodarczy. Dopiero tuż przed wybuchem II wojny światowej inwestycja przyspieszyła, ukończono wiele budynków, w tym gmach dyrekcji. Wybuch wojny położył kres realizacji  planu.

W okresie powojennym

zrezygnowano z dokończenia inwestycji, a obszar „Nowego Miasta” zabudowano nowymi budynkami. Niestety, nie nawiązywały stylem do przedwojennych. Mimo to, osiedle jest wyjątkowe i uznane za obiekt zabytkowy. Dzielnica – zaplanowana z rozmachem, ale spójna wizerunkowo, w dodatku bardzo starannie budowana – stanowi ciekawy przykład myśli architektonicznej i mistrzostwa wykonawców okresu międzywojennego.

Chełmscy urzędnicy uznali, że jednym z bardziej skutecznych sposobów na wypromowanie „Dyrekcji” będzie

film dokumentalny.

W urzędzie chcieliby, aby w prace nad scenariuszem zaangażowali się historycy i regionaliści. W zbiorach różnych instytucji są dostępne archiwalne zdjęcia i dokumenty dotyczących budowy „Dyrekcji”.

Miasto liczy, że za sprawą realizacji filmu, uda się dotrzeć także do mało znanych i być może dotąd nie publikowanych fotografii czy wspomnień. Koncepcja zakłada, że do filmu wprowadzone zostaną pewne wątki fabularyzowane, jak stało się to w zrealizowanym kilka lat temu dokumencie o Stalagu 319. W niektóre role mogliby wówczas znów wcielić się mieszkańcy miasta.

– Chcielibyśmy zrealizować film, który przybliży mieszkańcom niezwykłą historię powstania „Dyrekcji”, opowie nie tylko o procesie przygotowań i budowie, ale również o tym, czego nie udało się zrealizować – mówi Roland Kurczewicz, pełnomocnik prezydenta. – Z drugiej strony stanie się także zaproszeniem dla turystów.

Ostateczny kształt scenariusza i wybór realizatorów pomysłu będzie jeszcze przedmiotem uzgodnień.